XVII. Gdzie
może być przechowywany Najświętszy Sakrament i w jakim celu się to czyni?
Wypowiadając się na
temat miejsca przechowywania Eucharystii, najpierw warto zwrócić uwagę na sam
budynek, który może spełniać to zadanie. Prawodawca kościelny wyliczył budowle
mogące służyć jako miejsce przechowywania Najświętszego Sakramentu, zaznaczając
jednak, że musi się tam znajdować ktoś mający nad nią pieczę, a także powinna
być tam odprawiana Msza Św., jeśli to tylko możliwe, przynajmniej dwa razy w miesiącu.
Miejscami przechowywania Eucharystii są:
-
kościół
katedralny lub z nim zrównany, tzn. prała-tury terytorialnej, opactwa
terytorialnego, wikariatu apostolskiego, prefektury apostolskiej oraz administratury
apostolskiej;
-
kościół
parafialny;
-
kościół
lub kaplica złączona z domem instytutu zakonnego lub stowarzyszeniem życia
apostolskiego;
-
kaplica
biskupia;
-
za
zezwoleniem ordynariusza miejsca także inne kościoły i kaplice, również
prywatne.
Nic więc dziwnego, że
nikomu, tzn. ani osobie duchownej, ani świeckiej, nie wolno przechowywać
Najświętszego Sakramentu np. u siebie w domu czy zabierać go ze sobą w drogę
(chyba że np. zanosi się Komunię św. do chorego czy chroni sięjąprzed
zbezczeszczeniem).
W domu instytutu
zakonnego lub innym pobożnym domu, np. stowarzyszenia życia apostolskiego,
Najświętszy Sakrament należy przechowywać tylko w kościele lub głównej kaplicy
złączonej z domem. Co prawda, dla słusznej przyczyny ordynariusz może zezwolić
na jego przechowywanie także w innej kaplicy tegoż domu.
Warto mieć świadomość
faktu, że wolą najwyższego Prawodawcy kościelnego jest, aby kościół, w którym
jest przechowywana Najświętsza Eucharystia, jeśli nie stoi na przeszkodzie
poważna racja, był, przynajmniej przez kilka godzin dziennie, otwarty dla
wiernych. W ten sposób daje się im szansę modlitwy przed Najświętszym Sakramentem.
Miejsce przechowywania
Najświętszej Eucharystii powinno ułatwiać prywatną adorację. Chodzi o to, by
wierni mogli właśnie tutaj z pożytkiem oddawać cześć Panu poprzez indywidualną
modlitwę. Cel ten łatwiej można osiągnąć, jak czytamy we wstępie polskiego przekładu
księgi liturgicznej: „Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza
Mszą świętą", przez przygotowanie kaplicy oddzielonej od nawy środkowej,
zwłaszcza w tych kościołach, gdzie częściej odbywają się śluby lub pogrzeby
oraz w tych, które są licznie nawiedzane przez pielgrzymów czy przez turystów
zwiedzających zabytki sztuki i historii.
Do przechowywania
Najświętszej Eucharystii należy przeznaczyć jedno tabernakulum w danym kościele
czy kaplicy. Powinno być ono, jeśli na stałe przechowuje się w nim Postaci
konsekrowane, nieusuwalne, wykonane z trwałego materiału, nieprzezroczyste i
tak zamknięte, by wykluczyć w miarę możliwości niebezpieczeństwo profanacji.
Należy je umieścić w odznaczającej się, widocznej, stosownie przyozdobionej i
sprzyjającej modlitwie części kościoła czy kaplicy. Dla poważnej przyczyny,
np. w przypadku realnego niebezpieczeństwa profanacji, zwłaszcza w porze
nocnej, Najświętszy Sakrament wolno przechowywać w innym, bezpiecznym i stosownym
miejscu. W każdym przypadku mający pieczę nad kościołem czy kaplicą ma
obowiązek zadbania o to, by klucz od tabernakulum, w którym znajdują się konsekrowane
Postaci, był najstaranniej strzeżony.
Według przyjętego
zwyczaju, przed tabernakulum, w którym jest przechowywana Najświętsza
Eucharystia, powinna nieustannie płonąć specjalna lampka, wyrażająca cześć dla
obecności Chrystusa. Jeśli jest to możliwe, lampka ta, zgodnie z tradycją,
powinna być podsycana olejem lub woskiem.
Konsekrowanych Hostii
oczywiście nie „wsypuje się." bezpośrednio do tabernakulum, lecz wcześniej
należy umieścić je w puszce lub innym stosownym naczyniu (głęboka patena) i z
czcią postawić je w schludnym tabernakulum, najlepiej wyłożonym białym
korporałem. Liczba Postaci konsekrowanych powinna być dostosowana do liczby
wiernych chorych i przystępujących do Komunii św. poza Mszą św. Mniej więcej
raz na dwa tygodnie należy pamiętać o renowacji Sanctissimum.
Cel przechowywania Eucharystii poza Mszą św.
jest trojaki:
-
udzielanie
Wiatyku;
-
rozdawanie
Komunii Św.;
-
adoracja.
Zasadniczym i pierwotnym
celem zawsze było udzielanie Wiatyku, drugorzędnym natomiast rozdzielanie Komunii
poza Mszą św. i adoracja. Właściwie zachowywanie świętych Postaci dla chorych
wytworzyło zwyczaj adorowania Najświętszej Eucharystii przechowywanej w
świątyniach. Aktualnie kult adoracji opiera się na mocnej i trwałej podstawie
przede wszystkim dlatego, że wiara w rzeczywistą obecność Chrystusa w sposób
naturalny prowadzi do zewnętrznego i publicznego jej uwidocznienia.